U’ sbèrche a Marsale!

Il video-regalo di Enzo Guacci per i 150 anni dell'unità nazionale. Un omaggio al nostro meraviglioso e amato Paese. Auguri Italia!

giovedì 17 marzo 2011 01.00
A cura di Enzo Guacci
Buon compleanno Italia. Per i 150 anni dell'unità nazionale TraniViva ha chiesto a Enzo Guacci un regalo per celebrare questa straordinaria ricorrenza. Nasce così "U' sbèrche a Marsale!". Auguri Italia!

U' sbèrche a Marsale!

...Stemme che d' arrevè mare mare a Marsale.
Saupe o' bastemende stemme tutte citte citte... nisceune fiatave.
Stave cudde ca se guardave la fotografeje de la megghiaire,
cudde ca se guardave la fotografeje de le figghie,
cudde ca tenave l'occhiere achieuse,
...cudde ca se pelezzave u' feceile,
cudde ca se femave l'uteme mezzaune de segarette…

...Ieje me stave ad acchecchiè u' lezze de le scherpe ca s'erene schecchiate, ma nan facìebbe attìembe, ca doppe nu picche sendemme de gredè u' capurale! Attendì!
Neue tutte prande che le feceile 'n mane... citte citte aspettemme u' memende.
Nan se vedave na' stedde, u' mare jare quase chelme!
Peure la leune pegghiave pagheure d'affaccerse.
Garebbelde sciave nnaenze e raite tutte affaccendate…cu nu' secarle 'n macche sembe stetate.

A nu certe punde
La nava noste se fermà...
Garebbelde scettà u' secarle da mmacche!
Jare arrevate u' memende du sbèrche! …Doppe nu' picche dette l'ordene d'ascenne tutte quaende.
'Nghemenzerene ad ammanè le verche a mare,
tutte quaenne stemme che l'aerie amare.
Maenghe cer l'ere fette apposte
'N ghemenzà a stezzechè
Caume se vedave ca maenghe u' tìembe stave da la venna noste!

Tutte ce 'n zacchemme de chieù u' berrette 'n gape ce alzemme u' bèvere e 'nge mettemme u' feceile satte la giacchette che nan felle abbagnè.
Jereme chieù de cenguaenda varchette tutte chieine de suldate che feceile a baionette.
Garebbelde stave raite a meje. Deciave sembe e ce dave coregge. Tenave la mana saue pesende appeggiate saupe a la spedda maje. Picche mangave ca scacazzemme e 'n ge ne scemme a nare. A trenda metre da la spiègge urdenà a tutte quaenne d'ascenne...
L'aecque iare fredde... e jare peure jaelte
ascennìebbe peure ieje 'n zìeme a l'aelte.
L'aecque m' arrevà da saupe a la vrachette…
e cu feceile alzate, chiane chiane m'allundanave da la varchette!

Mendre stave che d'arrevè ' saupe a la spiègge, u' varlettane ca stave affiaenghe a meje,
'n giambequà... e scemme a speccè tutte e deue de musse ind'a l'aecque…jidde s'alzà subbete e se metteje a carre,
Ieje 'nvaece perdìebbe u' scarpaune ind'a l'aecque e me fermìebbe a treverle….
Arrevìebbe che julteme saupe a la spiègge tutte 'm busse
e cu scarpaune 'n mane e senza lezze.
Mu' calziebbe acchessì a caume stave.
La spiegge iare chiaine de praite e petrecchie.
Le cumbaegne meje s'erene ge allundanate
E se sendave gè de sparè.

Paue, nu' spare raite a l'aelte, ieje m'ammanìebbe subbete 'n derre. Capescìebbe ca u' nemeiche iare veceine a neue.
Strescenne strescenne arrevìebbe a le pìede du nu' suldate. Le chetelìebbe u' scherpe…che felle sapae ca stave raite a jidde….Eih!...Eih!
M'avvecenìebbe de chieù...
Tenave u' saenghe c'assave do nase….jare mùerte!
U' guardìebbe bùene…
E jare u' varlettane ca stave affiaenghe a meje e ca m'ere faette cadaje. Penzìebbe subbete ca ce m'era alzate ieje preime de jidde….era ste maue o poste seue.
U' scarpaune m'ere salvate la veite.
Me facìebbe u' segne de crauce
e strescenne strescenne avanzìebbe angaure chieù seuse,
quaenne arrevìebbe veceine a na' speice de trengiaje de fierre felate….

Doppe nu' picche, citte citte me sendìebbe deice da raite
"Tègghie! Tègghie!"
Stevene tutte raite a meje…..Nan penzìebbe do volte e memettìebbe a tagghiè u' fìerre felate
che fe passè a tutte le suldate!
Acchessì feu!
Passerene tutte!
Ieje fubbe l'uteme!
E mendre stave che passè,
la tracolle du feceile s'ere 'mbendate o' fierre felate
e mendre u' stave che terè,
me facìebbe fecce a fecce cu nemeiche ca me stave a pundè.

Ind'a cudde memende…
taende cause me passerene ind'a la mende:
megghiereme…le figghie ..maèmme…a tutte penzìebbe,
me levìebbe u' berrette e gredìebbe
"Veive L'Itelie",
nu' spare me sendìebbe arrevè
e u' nemeiche 'n genecchierse naenze a meje
cadeje 'nderre de musse senza guardè!
Beneditte velave jesse cudde ca è state
na' gacce m'ere pegghiate
e tutte 'mbusse angare de chieù me sendave,

Ind'o caure meje nu' despiaciaire me sendave!
Ma paue penzìebbe…"la guerre è guerre"!
M'avvecenìebbe o' suldate chiane chiane,
e l'alziebbe la cape da 'nderre!
L'acchiale ratte tenave,
stave a l'uteme respeire.
Me fessà 'mbaecce
e se vedave ca suffrave e tremelave.

Da la marijaule
e na fotografeje assave
jare la megghiare cu' figghie 'm brezze
me la metteje 'n mane…
e mendre chiane chiane s'abbandunave
gredè "Viva L'Itelie"
da lundane se sendave!
Lo sbarco a Marsala, avvenuto l'11 maggio 1860, ebbe come protagonisti i Mille della spedizione di Garibaldi, le navi della Real Marina duosiciliana e due vascelli da guerra della Royal Navy britannica. I garibaldini, a bordo dei vapori Piemonte e Lombardo, partiti da Quarto presso Genova, con l'appoggio delle forze liberali italiane e della monarchia sabauda, dopo più di cinque giorni di navigazione, entrarono nelle acque marsalesi riuscendo, nonostante l'intervento borbonico, a sbarcare e a prendere la città, dando avvio all'invasione del Regno delle Due Sicilie. (Wikipedia)